رعايت احترام پدر و مادر شرط قبولي نماز
احترام به پدر و مادر يكي از مسايلي است كه از نظر خداوند – عزّ و جلّ – بسيار با اهميت و پربها مي‌باشد به گونه‌اي كه بعد از ايمان به خدا و پرهيز از شرك، از احسان به والدين، سخن به ميان آمده است و احسان، جامع‌ترين و وسيع‌ترين واژه در باب نيكي مي‌باشد، در حال فقر والدين، احسان مادي و در حال غناي آنها، احسان روحي(1)، مي‌تواند مصاديق احترام به آنان باشد.
قرآن كريم در اين باره فرموده است:
«و اذْ أخَذْنا ميثاقَ بني اسرائيلَ لا تعبدونَ إلّا اللهَ و بالوالدين إحسانا و ... »
«و ياد آريد هنگامي را كه از بني اسرائيل عهد گرفتيم كه به جز خداي را نپرستيد و درباره پدر و مادر نيكي كنيد ...(2) »و يا در آيه ديگر فرموده است:
«و وصَّيْنَا الإنسانَ بِوالِدَيْهِ إحساناً ...»
«و انسان را (نسبت) به پدر و مادرش به احسان سفارش كرديم و...(3) »در بيشتر آياتي كه از احسان به والدين صحبت به ميان آمده كلمه احسان به وسيله «باء» متعدي شده، احسان اگر با إلي ذكر شود به معناي نيكي كردن هرچند به طور غير مستقيم و با واسطه است امّا هنگامي كه با «باء» ذكر مي‌شود معناي آن «نيكي كردن به طور مستقيم و بدون واسطه است»، بنابراين آيات تأكيد مي‌كند كه موضوع نيكي به والدين آنقدر داراي اهميت است كه شخص بايد بدون واسطه به آن اقدام نمايد(4).
نماز نيز اين اثر تربيتي را بر نمازگزار دارد كه در حق آنها كوتاهي نكرده و مشمول عاق والدين نگردد زير او مي‌داند كه در غير اين صورت نمازش پذيرفته نخواهد بود. روايتي از امام صادق – عليه السلام – در اين باره فرموده است: «مَنْ نَظَرَ إلي أبَوَيْهِ نَظَرَماقتٍ و هما ظالمانِ لَهُ، لَمْ يَقْبَلِ اللهُ لَهُ صلاة.(5) »
«فرزندي كه از روي خشم به پدر و مادر خود نگاه كند – هرچند والدين در حق او ظلم كرده باشند – نمازش از سوي خدا پذيرفته نيست(6) »
منابع:
1 . محسن قرائتي، تفسير نور، ج 1، ص 149 .
2 . سوره بقره (2)، آيه 83.
3 . سوره احقاف (46)، آيه 15.
4 . حميد محمدي، مفردات قرآن، ص 72.
5 . شيخ كليني، اصول كافي، محمد باقر كمره‌اي، ج 5، ص 312.
6 . محسن قرائتي، راز نماز براي جوانان، ص 30.