نماز سبب ايجاد محبت
 

بديهي است كه اظهار علاقه به امري بر اثر وجود سببي است كه قوه محبت و دوستي انسان را به سمت خود مي‌كشاند، كه آن سبب، يا جمال و زيبايي است يا كمال و يا بواسطه نفعي كه از او به انسان رسيده و يا خصوصيات ديگري كه كِشنده و جاذب قوه محبت و دوستي مي‌باشد.بهترين دوستي‌ها و بالاترين درجه محبت و كمال آن، علاقه و دوستي به كردگار متعال است زيرا هر شيء و امري به واسطه دارا بودن يك قسم و يا يك سبب از اسباب دوستي، مورد علاقه واقع شده و محبوب و منظور نظر او گشته است ولي حضرت سبحان– عزّ و جلّ – داراي تمام اسباب محبت و دوستي مي‌باشد(1).

از اين رو نمازگزار واقعي خدا را دوست مي‌دارد زيرا كه او كمال و جمال مطلق است و انسان هم بالفطره كمال‌جو و جمال دوست مي‌باشد(2)، عاشق و دلباخته محبوب حقيقي گشته و خدا نيز او را دوست خود مي‌خواند و دوستي ديگري جانشين اين عشق نمي‌گردد. «الهي مَنْ ذَاالذي ذاقَ حلاوةَ محبتك فرامَ مِنْكَ بدلاً.(3) » اگر دل، جايگاه محبت و ياد خدا و مسرور از خاطره‌ي انس با او بود، دل خاشعي است كه به فلاح و رستگاري مي‌رسد(4).

نمازگزار يك بار در بسم الله و بار ديگر در سوره حمد، خدا را به دو صفت رحمان و رحيم مي‌ستايد و اگر از نمازش غافل نباشد قهراً در كسب اين صفت خدايي و تخلق به اخلاق الهي خواهد كشيد و درنتيجه از قساوت و سنگدلي،‌بي رحمي و بي مهري دست كشيده و مهربانترين و با محبت‌ترين مردم خواهد شد(5).

ولي علاوه بر آنكه محب و دوستدار حضرت سبحان است، به دوستان و دوستداران او نيز اظهارمحبت وعلاقه مي‌نمايد و بهترين خلق خدا در اين زمينه،چهارده معصوم– صلي الله عليه و اله– مي‌باشند، او با جمله «صراطَ الذّينَ أنْعَمْتَ عليهم» در حمد و يادآوري پيامبر – صلي الله عليه و آله – به عنوان صاحب رسالت و بنده خدا و صلوات فرستادن بر ايشان و خاندان پاكش – عليهم السلام – در تشهد هر روز محبت خويش را مستحكم‌تر نموده و با سلام دادن به صالحان، در پايان نماز، كه اولياء خدا و دوستداران اهل بيتند به ايشان نيز اظهار توجه و محبت مي‌نمايد. در حقيقت نمازگزار شخصي با محبت و مهربان تربيت شده و در نماز، «تولّي»، كه يكي از فروع دين مي‌باشد، را به صورت عملي مي‌آموزد.

منابع:

1 . فريد نهاوندي، همان ص 95 و 96.

2 . حسين انصاريان، سيماي نماز، ص 83.

3 . شيخ عباس قمي، مفاتيح الجنان،‌ص 260، ‌مناجات المحبين (مناجات نهم)

4 . قاسم نصير زاده، سيري در رسالة حقوق امام سجاد عليه السلام، ج 1، ص 274. 

5 . حسين انصاريان، همان، ص 83 .

رعايت احترام پدر و مادر شرط قبولي نماز

احترام به پدر و مادر يكي از مسايلي است كه از نظر خداوند – عزّ و جلّ – بسيار با اهميت و پربها مي‌باشد به گونه‌اي كه بعد از ايمان به خدا و پرهيز از شرك، از احسان به والدين، سخن به ميان آمده است و احسان، جامع‌ترين و وسيع‌ترين واژه در باب نيكي مي‌باشد، در حال فقر والدين،‌ احسان مادي و در حال غناي آنها، احسان روحي(1)، مي‌تواند مصاديق احترام به آنان باشد.

قرآن كريم در اين باره فرموده است:

«و اذْ أخَذْنا ميثاقَ بني اسرائيلَ لا تعبدونَ إلّا اللهَ و بالوالدين إحسانا و ... »

«و ياد آريد هنگامي را كه از بني اسرائيل عهد گرفتيم كه به جز خداي را نپرستيد و درباره پدر و مادر نيكي كنيد ...(2) »و يا در آيه ديگر فرموده است:

«و وصَّيْنَا الإنسانَ بِوالِدَيْهِ إحساناً ...»

«و انسان را (نسبت) به پدر و مادرش به احسان سفارش كرديم و...(3) »در بيشتر آياتي كه از احسان به والدين صحبت به ميان آمده كلمه احسان به وسيله «باء» متعدي شده، احسان اگر با إلي ذكر شود به معناي نيكي كردن هرچند به طور غير مستقيم و با واسطه است امّا هنگامي كه با «باء» ذكر مي‌شود معناي آن «نيكي كردن به طور مستقيم و بدون واسطه است»، بنابراين آيات تأكيد مي‌كند كه موضوع نيكي به والدين آنقدر داراي اهميت است كه شخص بايد بدون واسطه به آن اقدام نمايد(4).

نماز نيز اين اثر تربيتي را بر نمازگزار دارد كه در حق آنها كوتاهي نكرده و مشمول عاق والدين نگردد زير او مي‌داند كه در غير اين صورت نمازش پذيرفته نخواهد بود. روايتي از امام صادق – عليه السلام – در اين باره فرموده است: «مَنْ نَظَرَ إلي أبَوَيْهِ نَظَرَماقتٍ و هما ظالمانِ لَهُ، لَمْ يَقْبَلِ اللهُ لَهُ صلاة.(5) »

«فرزندي كه از روي خشم به پدر و مادر خود نگاه كند – هرچند والدين در حق او ظلم كرده باشند – نمازش از سوي خدا پذيرفته نيست(6) »

منابع:

1 . محسن قرائتي، تفسير نور، ج 1، ص 149 .

2 . سوره بقره (2)، آيه 83.

3 . سوره احقاف (46)، آيه 15.

4 . حميد محمدي، مفردات قرآن، ص 72.

5 . شيخ كليني، اصول كافي، محمد باقر كمره‌اي، ج 5، ص 312.

6 . محسن قرائتي، راز نماز براي جوانان، ص 30.

نماز تمريني براي حجاب

زن از ديدگاه اسلام داراي شخصيت شايسته و رسالت و موقعيت الهي است كه مي‌تواند مدارج كمال را طي كرده و به مراتب عالي انسانيت بار يابد و مصداق تحقق فلسفه خلقت يعني خليفه خدا گردد.

وجود زن،‌ زينت بخش آفرينش انسان است و افق روح او تجلي گاه رحمت و دامن زن مدرسه بشر بوده و كمال مرد بدون او ممكن نيست.زن مظهر ظرافت و جمال آفرينش است و اصلاح افراد و جامعه در گرو تقواي اوست و كلاس درسش محيط خانواده مي‌باشد، بر همين اساس زن مربي بشر بوده و مي‌تواند با تربيت فرزندي، امتي را رهايي بخشد.حال جايگاه والاي اين گوهر آفرينش اقتضا دارد كه در صدف حجاب قرار گيرد تا ارزشهاي او حفظ شود و اين فلسفه پوششي است كه خداوند حكيم براي ناموس خلقت واجب نموده است.

وجود نگهباني و پوشش اشياء، نمايانگر ارزش آنهاست و هر قدر آن ارزش افزايش يابد درصد محافظت از آنها بيشتر مي‌شود به گونه‌اي كه جواهرات، اسناد و اوراق بهادار در مطمئن‌ترين و محكمترين جا نگهداري مي‌شود لذا زن هم كه گوهري گرانبهاست بايد خود را در صدف حجاب محفوظ بدارد(1).

زن بي‌حجاب همچون ميوه شاخه‌اي است كه از ديوار باغ به بيرون آويزان است و هر رهگذري به سوي آن دست دراز مي‌كند يا مانند گلي كه هر كسي به چيدن آن تمايل دارد و حجاب بهترين حافظ و حصاري است كه زن را از خطر بيگانه حفظ مي‌كند.بهترين كلاس تمرين و آموزش درس حجاب، خواندن نماز از سوي بانوان است چه اينكه زن موظف است به هنگام نماز با حجاب كامل رو به درگاه پروردگار يكتا بايستد و با او راز و نياز كند(2).

همچنين به زن دستور داده شده در صورتي كه نمي‌تواند خود را از نامحرم حفظ كند بهتر است در خانه، با تمام فضيلتي كه نماز جماعت دارد، به صورت فرادي بخواند و حتي اگر بتواند خودش را هم حفظ كند باز بهتر است به دور از ديد نامحرمان و در خانه نماز بخواند.پيامبر اكرم – صلي الله عليه و اله – فرمودند: «صلاة المَرْأةِ وحدَها تَفْضُلُ علي صلاتِها في الجَمْع بِخَمْسٍ و عشرينَ درجةً.(3) » «نماز زن تنها بيست و پنج برابر از نماز جماعت براي او بهتر است.»

و در حديث ديگري از ايشان آمده است كه :« اينكه زن در اطاق خويش، نماز كند براي او بهتر است تا در ايوان خويش نماز كند و اينكه در ايوان خويش نماز كند بهتر است تا در صحن خانه نماز كند و اين كه در صحن خانه نماز بخواند براي او بهتر است تا در مسجد نماز كند.(4) »

اين دو حديث نشان دهنده اين واقعيت است كه در روايتي از الگوي زنان جهان حضرت زهرا – سلام الله عليها - مي‌خوانيم كه: «زماني زن به خدا نزديك است كه در خانه‌اش بنشيند [و از ملاقات غير ضروري با نامحرم بپرهيزد]»، «... أدني ما تكونُ مِنْ رَبِّها أن تلزِمَ قَعْرَ بَيْتِها ... (5)»

منابع:

1 . محمد رضا اكبري، تحليلي نو و عملي از حجاب در عصر حاضر، ص 13 - 12.

2 . عباس عزيزي، نماز بانوان، ص 25

3 . ابوالقاسم پاينده،‌ نهج الفصاحه، ص 300، ح 2017.

4 . همان، ص 297،‌ ح 1996.

5 . محمد باقر مجلسي،‌ همان،‌ ج 43، ص 92،‌ حديث 7.

آيه وجوب نماز  :

 سوره مباركه نساء آيه 103

{فاقيموا الصلوة انّ الصلوة كانت علي المومنين كتابا موقوتا }

نماز را اقامه كنيد همانا نماز براي اهل ايمان حكمي واجب و معين است .

مهمترين اثر نماز :

 سوره عنكبوت آيه 45

{ ان الصلوة تنهي عن الفحشاء و المنكر }

همانا نماز انسان را از زشتيها و گناه باز مي دارد .